Pobieraczek.pl to serwis internetowy, o którym głośno jest głównie z uwagi na prowadzenie za jego pośrednictwem nieuczciwych praktyk wobec internautów.

Aktualnie, po wydaniu ww. decyzji ws. tego portalu, o których mowa będzie poniżej, usługi świadczone przez portal są dostępne jedynie dla osób zarejestrowanych przed dniem 1 stycznia 2013 r. Rejestracja nowych użytkowników nie jest już możliwa.

Usługi udostępniane przez portal polegały na możliwości pobierania określonych, wybranych przez użytkownika treści, zamieszczonych na zewnętrznych serwerach.

Korzystanie z serwisu przebiegało w następujący sposób. Zainteresowany konsument, wchodząc na witrynę internetową Pobieraczek uzyskiwał informację o możliwości darmowego, 10 – dniowego korzystania z serwisu (banner reklamowy o wskazanej treści wyróżniał się na tle całej strony internetowej, informacje reklamowe o identycznym przekazie wyświetlały się także przy okazji korzystania z innych serwisów internetowych). Ponadto pojawiała się również informacja, że podczas 10 – dniowego bezpłatnego okresu próbnego przysługuje prawo do pisemnego wypowiedzenia zamówienia (poprzez fax, email itp.). Po upływie 10 – dniowego okresu próbnego, zaczynała obowiązywać umowa na czas od 3 miesięcy, przy czym koszt korzystania z usług portalu na jej podstawie miał wynosić, zgodnie z reklamą od 7,90 PLN. Dostęp do treści regulaminu serwisu możliwy był po kliknięciu w odpowiednim miejscu strony internetowej na słowo „regulamin”, nie był on doręczany drogą elektroniczną, np. na adres e-mailowy użytkownika, ani też nie wyświetlał się automatycznie przy korzystaniu z serwisu. Aby móc uzyskać dostęp do żądanych treści i korzystać z serwisu należało wypełnić formularz rejestracyjny.

Po upływie 10 – dniowego okresu zarejestrowani użytkownicy otrzymywali wiadomość mailową o konieczności dokonania opłaty za świadczoną usługę, jak również byli informowani o okresie zawartej umowy. Informacje te, jak również treść dalszej korespondencji, były dla użytkowników zaskoczeniem w związku z reklamowaniem możliwości 10 – dniowego, darmowego korzystania z serwisu.

Wobec powyższego, sprawę portalu Pobieraczek dwukrotnie badał Prezes UOKiK za każdym razem wydając odpowiednie decyzje. Pierwszą z nich - z dnia 31 marca 2010 r. - stwierdził, przedsiębiorca prowadzący portal stosował reklamę wprowadzającą konsumentów w błąd co do bezpłatności świadczonych usług w okresie 10 dni od dnia zawarcia umowy oraz co do okresu, na jaki umowa zostaje zawarta, co stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów. Prezes UOKiK za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów uznał także umieszczanie na stronie internetowej www.pobieraczek.pl informacji handlowej, na którą składało się hasło reklamowe w postaci baneru o treści „Tak, chcę testować przez 10 dni” oraz informacja zatytułowana „Informacja dla Klientów”, które również wprowadzały konsumentów w błąd co do możliwości darmowego, 10 – dniowego korzystania z serwisu oraz co do okresu, na jaki umowa zostaje zawarta. Na podmiot prowadzący portal została wówczas także nałożona kara pieniężna.

Rozstrzygając powyższą sprawę Prezes UOKiK ustalił, że z chwilą dokonania rejestracji zawierana była z konsumentem umowa na okres 12 miesięcy. Do wspomnianego okresu był także wliczany okres pierwszych 10 dni, który, zgodnie z przekazem reklamowym, miał stanowić okres darmowego korzystania z serwisu. Tymczasem do zawarcia umowy na wskazany okres dochodziło już poprzez dokonanie rejestracji, podczas której konsument nie miał możliwości wybrania pakietu cenowego, z którego chce skorzystać, a tym samym okresu na jaki chce zawrzeć umowę. Zapis regulaminu był z kolei skonstruowany tak, ze jako domyślny ustalono pakiet „Pobieraczek5”, który zgodnie z cennikiem dołączonym do umowy był pakietem 12 – miesięcznym.

Pomimo wydania ww. decyzji praktyki prowadzone przez podmiot odpowiedzialny za działalność serwisu Pobieraczek nadal budziły wątpliwości co do zgodności z prawem. Chodziło przede wszystkim o fakt, iż po upływie pierwszych (deklarowanych jako testowe i bezpłatne) 10 dni, do konsumentów były wysyłane wezwania do zapłaty zawierające w sobie niezgodne z prawem treści. To właśnie ich dotyczyła druga decyzja, wydana przez Prezesa UOKiK w dniu 12 kwietnia 2012 r. Decyzją tą Prezes UOKiK za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów zamieszczanie w pismach kierowanych do konsumentów po zawarciu umowy treści, mających na celu zastraszenie konsumentów oraz wprowadzenie ich w błąd, a to w szczególności poprzez sugerowanie, iż konsument poprzez podanie fałszywych danych w formularzu rejestracyjnym zamieszczonym na stronie www.pobieraczek.pl mógł popełnić przestępstwo z art. 286 k.k.; sugerowanie, iż konsumenci mogą być obciążeni kosztami prowadzonego przez spółkę postępowania windykacyjnego, jak również zaniechanie potwierdzania konsumentom na piśmie informacji, o których mowa w art. 9  ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Decyzja ta nadto ponownie nakładała na przedsiębiorców karę pieniężną.

W związku ze stwierdzonymi przez Prezesa UOKiK naruszeniami zbiorowych interesów konsumentów, osobom poszkodowanym w wyniku tych praktyk służą odpowiednie środki prawne. I tak na podstawie art. 12 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym konsument może wystąpić przeciwko przedsiębiorcom prowadzącym portal z roszczeniami o:

1. usunięcie skutków praktyki uznanej za nieuczciwą

2. o złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;

3. naprawienie wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, w szczególności poprzez żądanie unieważnienia umowy z obowiązkiem wzajemnego zwrotu świadczeń oraz zwrotu przez przedsiębiorcę kosztów związanych z korzystaniem z usługi;

4. zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów

Z roszczeniami, o których mowa w pkt 1, 3 i 4, mogą również wystąpić:

1. Rzecznik Praw Obywatelskich;
2. Rzecznik Ubezpieczonych;
3. Krajowa lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów konsumentów;
4. Powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów.

Ponadto na podstawie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów i odpowiedzialności za produkt niebezpieczny, w związku z tym, iż przedsiębiorca, niezgodnie z przepisami prawa (co zostało ustalone przez Prezesa UOKiK), nie udostępniał konsumentom w formie pisemnej informacji, o których mowa w art. 9 ust 1 ww. ustawy (m. in. dane adresowe przedsiębiorcy, warunki zawarcia umowy, odstąpienie oraz wypowiedzenie umowy, warunki reklamacji), konsument na podstawie art. 10 ust. 2 wskazanej ustawy może odstąpić od umowy w terminie trzech miesięcy od dnia jej zawarcia (umowa dotyczyła bowiem świadczenia usługi). Jeżeli jednak konsument po rozpoczęciu biegu tego terminu otrzymał odpowiednie potwierdzenie, termin ulega skróceniu do dziesięciu dni od daty jego doręczenia.

Konsumenci, którzy pomimo tego, iż po okresie 10 darmowych dni nie skorzystali z usług świadczonych za pośrednictwem serwisu, a w związku z otrzymanymi wezwaniami zapłacili żądaną kwotę pieniężną, mogą dochodzić zwrotu uiszczonej opłaty.

apl. adw. Małgorzata Kutaj

Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy sp.j.