"Astronomowie twierdzą, że takich konstelacyj, jakie są w tym obrazie, nie ma na niebie rzeczywistym, że to na chybił trafił narzucone punkciki - jest to zarzut, nie dotyczący artystycznej wartości obrazu. Prawda w sztuce nie zależy od prawdziwości sytuacji przedstawionej - niebo Chełmońskiego z całym swoim nieporządkiem astronomicznym jest zupełnie prawdziwe" – pisał Witkacy o obrazie Józefa Chełmońskiego "Noc gwiaździsta". Mamy nadzieję, że tak rozgwieżdżone niebo będzie Wam towarzyszyć przez całą Noc Muzeów! Mając nad głowami takie konstelacje, pomyślcie wtedy o Chełmońskim.

Józef Chełmoński herbu Prawdzic (1849-1914) był jednym z najwybitniejszych malarzy polskich. Naukę rysunku rozpoczął w prywatnej pracowni Wojciecha Gersona, poźniej dostał się do monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych. Nosił czerwone rajtuzy konnicy rosyjskiej, granatową ułańską kurtkę oraz czapkę konduktorską Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej - takim niebalanym strojem bardzo zwracał na siebie uwagę w czasie studiów. W 1875 roku wyjechał do Paryża. Jego obrazy, na których przedstawiał m.in. polską wieś i konie w galopie szybko zyskały liczne grono wielbicieli i przyniosły sławę artyście.

O ile we Francji obrazy malarza szalenie się podobały, w Polsce malarstwo Chełmońskiego nie przypadło od razu do gustu znawcom sztuki. Zachęta nie chciała przyjąć jego obrazów na wystawę w 1888 - wśród obrazów odrzuconych przez Towarzystwo Sztuk Pięknych znalazła się właśnie pięknie opisywana przez Stanisława Witkiewicza "Noc gwiaździsta". Decyzja Zachęty wywołała oburzenie i skandal artystyczny, a nadesłane przez Chełmońskiego obrazy pokazano na prywatnym pokazie. Dziś "Noc gwiaździsta" znajduje się w kolekcji prywatnej, ale można ją podziwiać w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie - także w Noc Muzeów. Jeśli nie możecie wziąć udziału w tym wydarzeniu, przeczytajcie nasze rekomendacje wirtualnych wycieczek po muzeach świata. Więcej dzieł sztuki z legalnych źródeł obejrzycie - codziennie, nie tylko w Moc Muzeów - w Bazie Legalnych Źródeł.

---

Publikacja powstała w ramach
Społecznej kampanii edukacyjnej Legalna Kultura
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego