Jaką 'licencję' muszą mieć utwory muzyczne żeby można było wykorzystać je za darmo w spektaklu teatralnym? Czy jest jakaś różnica, jeśli utwór muzyczny nie jest odtwarzany tylko np. jego tekst śpiewany przez aktora? Czy można wykorzystywać nazwy towarowe jak np. "Apetizer" i hasła reklamowe jak "By niejadek zjadł obiadek"?

Jeśli utwory, które mają być wykorzystane w spektaklu objęte są nadal ochroną z tytułu autorskich praw majątkowych (ochrona taka trwa jeszcze przez 70 lat po śmierci twórcy), aby móc je wykorzystać zgodnie z prawem – należy uzyskać zezwolenie od autora lub innego uprawnionego podmiotu oraz uiścić opłatę licencyjną. Nie będzie konieczne uzyskanie zgody twórcy w wypadku, gdy ochrona utworu wygasła (utwór wtedy przechodzi do tzw. domeny publicznej i można swobodnie z niego korzystać) lub utwór został udostępniony w ramach wolnych licencji – np. creative commons. Zachęcamy do zapoznania się z udzielonymi już wieloma odpowiedziami na łamach portalu Legalna Kultura dotyczącymi tego rodzaju licencji.
Zarówno odtworzenie utworu jak i jego publiczne wykonanie stanowią tzw. pola eksploatacji (sposoby korzystania z utworu). W szczegółowych kwestiach wysokości opłat za takie korzystanie, należy skontaktować się z organizacją zbiorowego zarządzania prawami (np. ZAiKS).
Natomiast wykorzystanie nazwy „Apetizer” jest dozwolone o ile nie naruszy dóbr prawnych przedsiębiorstwa, które taką nazwą się posługuje w swojej działalności oraz ewentualnych praw autorskich (w niektórych przypadkach, gdy nazwa/hasło reklamowe jest wyjątkowo oryginalne i twórcze – może być uznane za utwór). Zatem zarówno wykorzystanie nazwy, jak i hasła reklamowego związanych z danym przedsiębiorstwem, może w pewnych okolicznościach prowadzić do naruszeń dóbr w postaci renomy, dobrego imienia przedsiębiorstwa, jak i praw autorskich twórcy haseł lub nazw.

Agata Duniak
Prawnik