Czy można traktować wystawy w bibliotece jako samodzielny nowy wytwór, który korzysta z tekstów czy zdjęć na zasadzie prawa cytatu? Czy można tu zastosować któryś z artykułów dotyczących dozwolonego użytku publicznego? Gdzie mogłabym znaleźć informacje wiążące na ten temat?

Na wstępie należy wyjaśnić, że regulacja polskiego prawa autorskiego definiuje utwór w sposób szeroki. Zgodnie bowiem z art. 1 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Zatem również wystawa, jako wytwór twórczej działalności człowieka, która cechuje się indywidualnym, kreatywnym charakterem może być uznana za samodzielne dzieło. Więcej na temat cech utworu można dowiedzieć się tutaj: http://legalnakultura.pl/pl/prawo-w-kulturze/prawo-w-praktyce/news/41,utwor-w-prawie-autorskim-i-prawach-pokrewnych.

Jeżeli zatem wykorzystanie fragmentów cudzej twórczości bądź też drobnych utworów w całości będzie uzasadnione jednym z celów prawa cytatu, takim jak: wyjaśnienie, polemika, analiza krytyczna lub naukowa, nauczanie lub prawami gatunku twórczości, to za prawnie dopuszczalne należy uznać powołanie się w takim przypadku na formę dozwolonego użytku przewidzianą przez przepis art. 29 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, bez konieczności uzyskiwania na to zezwolenia twórcy.

W oparciu o wskazany w pytaniu stan faktyczny, to właśnie prawo cytatu wydaje się być najprawdopodobniejszą podstawą wykorzystania cudzego dzieła, bez konieczności uzyskania zezwolenia. Pozostałe rodzaje dozwolonego użytku można znaleźć w przepisach od art. 23 do art. 35 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

PS. Zachęcamy również do zapoznania się z prowadzoną przez Fundację jedyną w Polsce, Bazą Legalnych Źródeł, dającą dostęp do zasobów kultury zgodnie z prawem i wolą twórców. Bazę można znaleźć tutaj: http://legalnakultura.pl/pl/legalne-zrodla.

Sara Dobrzańska