Tegoroczna edycja Kontekstów w Sokołowsku odbędzie się w dniach 29.07-1.08 i będzie miała format kongresu. Nazwa „Kongres postartystyczny” została zainspirowana diagnozą teoretyka Jerzego Ludwińskiego sprzed pół wieku, który pisał, że „prawdopodobnie przegapiliśmy moment, w którym to czym się zajmujemy, przestało być sztuką”. Zmęczeni dystansem społecznym i niepewnością wobec przyszłości planety, zamiast zastanawiać się co jest sztuką a co nią nie jest, uczestnicy kongresu zajmą się tym co można dziś robić ze sztuką.

Kongres będzie mieć trzy odsłony, w latach 2021-2023, stopniowo ujawniając kolejne etapy pracy z miejscem, regeneracji ciał ludzkich i nieludzkich, budowania rodzinnej wspólnoty celów. Uczestnicy będą poszukiwać „form przetrwalnikowych” dla sztuki w czasie planetarnego kryzysu – rodzących się w miejscach oddalonych od miejskich centrów, gdzie możliwe jest bezpieczne gromadzenie się, eksperymenty z uprawianiem sztuki i ziemi.

W zgromadzeniu, inspirowanym tradycją plenerów artystycznych z lat 70., bierze udział ponad 30 osób, parających się sztuką, rzemiosłem, teorią artystyczną, ekologią, aktywizmem, edukacją. Wystąpienia delegatek i delegatów w większości mają charakter efemeryczny (spacer, wykład, posiłek, głębokie słuchanie, naprawianie rzeczy i relacji). Na uczestniczki i uczestników czeka również bogaty program filmów i odsłuchów.

Kongres odbywa się w miejscu unikalnym pod względem architektonicznym, przyrodniczym i geologicznym. Sokołowsko od ponad półtora wieku służy leczeniu chorób płuc. W 2007 roku budynek dawnego Sanatorium doktora Hermanna Brehmera przeszedł pod opiekę Fundacji Sztuki Współczesnej In Situ, która odbudowuje zniszczony obiekt oraz organizuje festiwale, poświęcone sztuce współczesnej, eksperymentalnej muzyce oraz kinematografii. Dzisiaj Sokołowsko zmaga się z problemami gentryfikacji, ekspansywnej turystyki czy eksploatacji surowców naturalnych, o której przypomina pobliska odkrywkowa kopalnia melafiru. Kongres to narzędzie badawcze, skalibrowane na rejestrację częstotliwości charakterystycznych dla uzdrowiska, a jednocześnie odczuwalnych w skali planety.

fot. Krzysztof Maniak

Program Kongresu postartystycznego rozciąga się pomiędzy tradycją plenerów związanych z konceptualizmem i sztuką ziemi sprzed półwiecza a dzisiejszymi interdyscyplinarnymi zgromadzeniami, w których akcent przesunięty jest na użycie sztuki poza sztuką: radykalną edukacją, ekologią, feminizmem. Organizatorzy stawiają nacisk na ciągłość pewnych tradycji i metod pracy: praktyk opierających się na procesie, byciu razem, przekraczaniu granic dyscyplin, otwartej formie, grach wizualnych.

„Konteksty. Kongres postartystyczny” został zwołany przez Sebastiana Cichockiego i Mariannę Dobkowską na zaproszenie Fundacji Sztuki Współczesnej In Situ (Bożenna Biskupska i Zuzanna Fogtt), we współpracy z Krzysztofem Bieleckim, Mają Demską, Kubą Depczyńskim i Bogną Stefańską. Program Kongresu jest bezpłatny, a szczegóły można znaleźć na stronie konteksty.to.