Łyk sztuki do kawy prosto z… wanny Świętego Mikołaja

CZYTELNIA KULTURALNA

/ Łyk sztuki do kawy

Łyk sztuki do kawy prosto z… wanny Świętego Mikołaja

Łyk sztuki do kawy prosto z… wanny Świętego Mikołaja

06.12.19

Czy wiecie, że świętość Mikołaja objawiała się już w jego wczesnym dzieciństwie? Według „Złotej Legendy - jednego z najpopularniejszych średniowiecznych zbiorów żywotów świętych, legend hagiograficznych i opowiadań apokryficznych - Mikołaj zadziwił wszystkich tuż po narodzinach, kiedy podczas swojej pierwszej kąpieli stanął samodzielnie w wanience - co sami możecie zobaczyć na pokazywanym dzisiaj obrazie „Narodziny św. Mikołaja” „Speculum historiale" Vincenta de Beauvais (XV w.).

 

Korzenie legendy o Świętym Mikołaju sięgają IV wieku n.e. i żyjącego wówczas Mikołaja - biskupa Miry, który wsławił się cudami oraz pomocą biednym i potrzebującym. Przedstawiany jest jako starzec z okazałą brodą w infule i pastorałem, a także czasami workiem prezentów i pękiem rózg w ręce. Odwiedza dzieci 6 grudnia - w rocznicę śmierci biskupa - zwane popularnie Mikołajkami.


Skąd w takim razie Mikołaj odwiedzający domy w noc wigilijną? Z reformy kalendarza. Otóż niezgodność kalendarza gregoriańskiego z kalendarzem juliańskim sprawiła, że Mikołajki wg starej tradycji pokrywały się z datą Bożego Narodzenia w nowym kalendarzu.


Współczesny wizerunek Mikołaja - postaci pozbawionej atrybutów świętości, nieco grubszej, rumianej, wesołej, przybywającej saniami zaprzężonymi w renifery - sięga XIX wieku. Takie wyobrażenie Świętego Mikołaja przedstawił po raz pierwszy w roku 1823 Clement Clarke Moore w wierszu "Noc wigilijna. Natomiast pierwszy „współczesny” portret Mikołaja jest dziełem amerykańskiego karykaturzysty, znanego m.in. z satyrycznego rysunku politycznego okresu wojny secesyjnej, Thomasa Nasta. 1 stycznia 1881 na łamach "Harper's Weekly" opublikował on serię ilustracji Świętego Mikołaja rozdającego prezenty żołnierzom biorącym udział w wojnie secesyjnej. Obrazy te są dziś częścią domeny publicznej i można z niego korzystać w dowolny sposób.



Święty Mikołaj wg Thomasa Nasta


Nie jest więc prawdą, że Świętego Mikołaja wymyślił koncern Coca Cola. Choć to właśnie ten amerykański producent napojów skomercjalizował wizerunek Mikołaja i po dziś dzień wykorzystuje go w świątecznych kampaniach reklamowych. Pierwsza z nich pojawiła się 1930 roku i była dziełem amerykańskiego artysty Freda Mizena, który narysował Mikołaja pociągającego łyk coli z butelki. Rok później nowy wizerunek Świętego Mikołaja przygotował, także na zlecenie Coca-Coli, Haddon Sundblom. I to właśnie ta wizja do dziś towarzyszy firmie i jej produktom (jest objęta ochroną prawno-autorską). Okrzyk "Ho! Ho! Ho!" wymyślił sam Walt Disney.



Przez lata w postać Mikołaja w reklamach Coca Coli wcielał się jeden aktor, zmarły w 2014 roku, John Moore. Co ciekawe, największy konkurent Coca Coli, firma Pepsi nakłoniła Moore'a na zrobienie dowcipu swoim wieloletnim pracodawcom. Aktor zagrał w reklamie Mikołaja na letnich wakacjach, który poza pracą sięga po... Pepsi.

Św. Mikołaj zmarł 6 grudnia ok. roku 350. Pochowano go w Mirze. Ciekawostką jest to, że w latach 50. XX wieku podczas prac remontowych w kaplicy z sarkofagiem św. Mikołaja, naukowcy otrzymali zgodę na wykonanie badań relikwii. Przeprowadzono je w 1957r. W ostatnich latach naukowcy po raz kolejny zajęli się zebranymi wtedy danymi, a antropolog Caroline Wilkinson zrekonstruowała twarz św. Mikołaja. Naukowcy określili też, że Święty Mikołaj był niski (ok. 167 cm wzrostu), miał mocną konstrukcję ciała i zmarł w wieku 72 - 80 lat.

Według naukowców Św. Mikołaj wyglądał tak:



Dziś każdy z nas może być Św. Mikołajem… Jeśli chcecie kupić prezenty miłośnikowi kultury pamiętajcie – korzystajcie tylko z legalnych źródeł. Prezenty dla siebie i swoich bliskich możecie zdobyć biorąc udział w naszych konkursach - https://www.legalnakultura.pl/pl/strefa-wydarzen/aktualny-konkurs

Zapraszamy też do Bazy Legalnych Źródeł – jedynego w Polsce, obszernego i systematycznie powiększanego katalogu serwisów, oferujących dostęp do autoryzowanych zasobów kultury. Baza podzielona jest na kategorie tematyczne. Łącznie w bazie znaleźć można informacje i linki do ok. 1000 serwisów. Baza Legalnych Źródeł powstała w ramach Społecznej kampanii edukacyjnej Legalna Kultura. Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

 

 



Publikacja powstała w ramach
Społecznej kampanii edukacyjnej Legalna Kultura
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego



Publikacja powstała w ramach
Społecznej kampanii edukacyjnej Legalna Kultura



Publikacja powstała w ramach
Społecznej kampanii edukacyjnej Legalna Kultura




Artykuł powstał w ramach projektu

  

 

Prawa własności intelektualnej? Ja to rozumiem!
Społeczna kampania edukacyjna Legalna Kultura

Projekt zrealizowany przez Fundację Legalna Kultura we współpracy i przy wsparciu finansowym European Union Intellectual Property Office

 



Spodobał Ci się nasz artykuł? Podziel się nim ze znajomymi 👍


Do góry!